تجربه‌های تاریخی، نقاط تلخ و تاریکی را در زندگی بشر نشان می‌دهد که حاکی از دشمنی، خشونت و خونریزی است. از جمله قواعدی که شاید بتواند این سَبُعیت را تا اندازه‌ای کنترل کند و خشم موجود در آن را کاهش دهد، «اخلاق» و اصول اخلاقی است. ادیان به‌طورکلی و دین اسلام به‌ویژه، بانی اخلاق هستند و یکی از اهداف بعثت پیامبر اسلام(ص)، تکمیل مکارم اخلاقی بوده است. در این مقاله، دشمنی در دو گسترة کلی از سیاست بحث شده است: نخست گسترة درون‌ کشوری یا سیاست داخلی و دوم گسترة برون‌ کشوری یا سیاست بین‌ المللی. دشمنی در هرکدام از این دو گستره به دو دستة «دشمنی سرد» و «دشمنی خشن» تقسیم می‌شود. طبیعی است که «مخالفان» با «دشمنان» تفاوت دارند و نمی‌توان آنها را مثل هم دانست. محور این مقاله بحث اخلاق دشمنی است و هر بحثی که در مورد مخالفت و مخالفان نیز موضوعیت داشته، به این واژه‌ها تصریح شده تا با دشمنی خلط نشود.
کلیدواژگان
اخلاق؛ سیاست؛ دشمنی؛ اخلاق حرفه‌ای؛ اندیشه سیاسی اسلام