انقلاب اسلامی، نخستین انقلاب مذهبی عصر حاضر یا به تعبیر دیگر «اولین قیام بزرگ علیه نظام‌های زمینی» و «مدرن‌ترین شکل قیام» بود. در فرایند انقلاب اسلامی، گفتمانی هژمونیک شکل گرفت که با تمامی بداعتش ریشه در سنت دیرینه اسلام داشت. همان‌گونه که در بستر گفتمان انقلابی، اسلام دینی تعریف شده بود که «سیاستش در عبادتش... و عبادتش در سیاستش مدغم است»، «احکام اخلافیش هم سیاسی است»، قدرت را نیز در یک رابطه سازواره با معرفت (دینی-عرفانی) تعریف کرده بود.