پخش «واکاوی نبردهای شرق بصره» در شبکه یک سیما

به گزارش تارنمای مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، شبکه یک سیما در سی‌و‌پنجمین سال‌گشت عملیات‌های بزرگ شرق بصره (عملیات‌های کربلای 4 و 5) با حضور صاحب‌نظران و کارشناسان تاریخ سال‌های دفاع مقدس به بررسی شرایط سیاسی، اجتماعی و اقتصادی آن مقطع که منتهی به این دو عملیات شده است پرداخته است.

در این برنامه که با عنوان «واکاوی نبردهای شرق بصره» به روی آنتن رفت سردار احمد غلامپور فرمانده قرارگاه کربلا در سال‌های دفاع مقدس، دکتر علی‌محمد نائینی رئیس مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس و یدالله ایزدی از پژوهشگران و راویان سال‌های دفاع مقدس به‌عنوان کارشناس حضور داشتند.

در این برنامه با مطرح شدن سال 65 به‌عنوان سال تعیین سرنوشت جنگ به تبیین شرایط منتهی به عملیات‌های کربلای 4 و 5 و نبردهای سرنوشت‌ساز شرق بصره بالأخص تأثیرات عملیات غرورآفرین والفجر 8 که در بهمن‌ماه سال 1364 شروع و تا اوایل اردیبهشت سال 1365 ادامه داشته است، پرداخته شد.

در بخشی از برنامه سردار احمد غلامپور فرمانده قرارگاه کربلا در سال‌های دفاع مقدس در باره انتخاب منطقه شرق بصره برای منطقه عملیاتی در این مقطع تأکید کرد: اگر صد بار دیگر جنگ بین ایران و عراق اتفاق بیفتد به‌طورقطع یقین استراتژی اصلی دشمن در انتخاب منطقه اصلی جنوب خواهد بود و برای ما هم همین‌طور، جنوب خواهد بود. چراکه الزام جغرافیایی است.

ایزدی نیز دراین‌باره اظهار کرد: فرماندهان ما، سه هدف بزرگ را در آن سوی مرزها در نظر داشتند؛ از بالاترین منطقه مرز با همسایه غربی تا جنوبی‌ترین یا بالعکس. سه هدف اساسی موردتوجه قرار گرفت؛ در جنوب منطقه بصره بود، در جبهه میانی العماره بود، در شمالغرب کرکوک. شما وقتی‌که فاصله، اهمیت و تأثیرگذاری این سه‌نقطه را مقایسه کنید بدون تردید به دلایل مختلفی منطقه بصره منطقه اولویت اول است، فقط این را اشاره می‌کنم که بصره به دلیل عمق جغرافیایی یک هدف قابل وصول است.

در بخشی دیگر از این برنامه سردار علی‌محمد نائینی رئیس مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس به حامیان عراق در تجهیزات نظامی و مخابراتی عراق اشاره کرد و گفت: با توجه به رصدهای ماهواره‌ای که حامیان غربی عراق در جنگ با ایران داشتند و آن‌ها را در اختیار عراقی‌ها می‌گذاشتند، این هوشیاری دشمن طبیعی است. الآن وقتی‌که عملیات کربلای 4 را در رسانه جستجو می‌کنید یک عملیات تلخ، پر تلفات، بدون تدبیر، لو رفته از قبل مشاهده می‌کنید. این تصویر از کربلای 4 صد در صد غلط است.

وی بیان کرد: اسناد مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس درباره عملیات کربلای 4 می‌گوید تلقی سطح هوشیاری در سطح خیلی از عملیات‌های دیگر است و شاید کم‌تر. شرایط تصمیم‌گیری‌اش همان است. فرمانده همان فرمانده است با شش سال تجربه گزارشات را می‌بیند و تصمیم می‌گیرد. همین فرمانده وقتی‌که به خط می‌زند متوجه می‌شود که محور تلاش اصلی دشمن حساس است، هوشیار است و عملیات لو رفته است و بنابراین چند ساعت بعد عملیات را متوقف می‌کند و به‌سرعت ابتکار عمل را به دست می‌گیرد.

در بخشی دیگر از این برنامه ایزدی راوی دوران دفاع مقدس با طرح این پرسش که چرا با وجود هوشیاری عراقی‌ها، آن‌ها عملیات کربلای 4 را مهار کنند ولی عملیات کربلای 5 را مهار نکردند؟ پاسخ داد: ما باید از دید دشمن این پرسش را پاسخ دهیم. انجام عملیات کربلای 5 اصلاً با تحلیل دشمن سازگار نبود، فهم دشمن در نتیجه 6 سال گذشته این بود که عملیات بزرگ سالانه انجام شده، یعنی ایرانی‌ها رفتند تا سال آینده و انجام عملیات دیگر با تحلیل نمی‌خواند.

وی افزود: آن مقطع من راوی لشکر 10 سید الشهداء بودم، ما صبح عملیات آمدیم لبِ آب‌گرفتگی ایستادیم، شهید غلامرضا کیانپور که جانشین اطلاعات لشکر 10 بود به آقای فضلی گفت «عملیات ما به‌طورقطع و یقین لو رفته است، عراقی‌ها دارند در خط می‌بینند که ما قایق‌هایمان را در این کانال‌ها می‌ریزیم.» یعنی فهم ما هم این بود که دشمن دیده است اما مثل والفجر 8، فرمانده تیپ در خط ما را دیده بود فهمیده بود اما تحلیل ستاد کل ارتش عراق این نبود، آن‌طوری که آن روز خودشان می‌گفتند، فرمانده لشکر 11 پیام داده بود که ایرانی‌ها دارند می‌آیند ولی تحلیل بغداد فرق می‌کرد، گفتند تو آنجا را محکم نگهدار ما هم تقویت می‌کنیم ما چیزی می‌دانیم که تو نمی‌دانی. در واقع آن‌ها فکر می‌کردند ایرانی‌ها می‌روند در هور عمل می‌کنند.

ایزدی گفت: در عملیات کربلای 5 هم با وجود شواهد فعالیت ایرانی‌ها گفتند ایرانی‌ها اگر به‌سرعت بدوند زودتر از یک ماه یا 45 روز نمی‌توانند عملیاتی را انجام دهند و قطعاً آن زمان، زمان کربلای 5 نیست یعنی با تحلیل دشمن سازگار نبود و این قدرت تبدیل کردن یعنی احصاء و استخراج یک حرکت بزرگ کربلای 5 از درون کربلای 4 متعلق به هنر همین فرماندهانی است که آن شب در کربلای 4 نتوانستند این یگان‌ها را به آن‌طرف اروند عبور بدهند.

 

شما می‌توانید این برنامه را به طور کامل در این بخش مشاهده فرمایید.