رفتار ایرانیها با اسیران عراقی در بازداشتگاهها چگونه بود؟
رفتار ایرانیها با اسیران عراقی در بازداشتگاهها چگونه بود؟
با اینكه رژیم عراق همواره در طول جنگ، جمهوری اسلامی ایران را متهم به بدرفتاری با اسیران عراقی مینمود و چندین بار نیز در این زمینه به سازمان ملل متحد شكایت كرد ولی باید گفت كه رفتار ایرانیان برعكس عراقیها
ـ كه اسیران ایرانی را در بدترین وضعیت روحی و جسمی قرار میدادند و به شكنجه و آزار آنها میپرداختند ـ رفتاری كاملاً اسلامی و انساندوستانه بوده است. یكی از دلایل این مدعا گزارش هیئتی است كه از طرف سازمان ملل برای رسیدگی به حادثه گرگان، به ایران اعزام شدند و پس از بررسی جریان از نزدیك به این نتیجه رسیدند كه تبلیغات عراق در زمینه بدرفتاری و شكنجه و كشتن اسیران عراقی دروغ بوده است.
ایرانیان با اسیران عراقی رفتاری مطابق مقررات حقوق بشردوستانه داشتند و محدودیتهایی را كه عراق برای اسیران ایرانی ایجاد كرده بود، به عمل نیاوردند. شاهد این مدعا گفتههای خود اسیران عراقی است كه در هنگام اسارت و یا هنگام آزادی ابراز داشتهاند. یكی از اسیران عراقی درباره رفتار اسلامی ایرانیان با آنها میگوید: «... به راستی آنها دارای خلق و خوی اهل بیت بودند و این اسارت ما را به گذشته اصیل خود بازگرداند.»
اسیر دیگری كه در ایران بود، درباره رسیدگی ایرانیان به وضعیت جسمانی خود میگوید: «... من هنگامی كه اسیر شده بودم در اصفهان حدود یك ماه مورد مداوا قرار گرفتم و بعد از آن بهبودیم را به دست آوردم.» این در حالی است كه عراقیها به بهانهای واهی دست یا پای اسیران مجروح ایران را قطع میكردند و میگفتند اگر این چنین نكنند اسیر خواهد مرد.
همچنین یكی از مسئولان اردوگاه قصر فیروزه كه اسیران عراقی در آنجا نگهداری میشدند به نام آقای حمزهعلی جعفری، طی مصاحبهای، در این زمینه میگوید: «در بعضی از مواقع امكانات آموزشی و رفاهی بیشتری برای آنها فراهم بوده و آنها هیچ مشكلی جز اینكه اسیر بودند، نداشتهاند. البته مشكل مذكور طبیعی بوده و هر اسیری به علت دوری از خانواده و وطن خود و سلب آزادیاش با آن روبهرو میباشد. در اردوگاههای ایران سعی میشده است برای جبران آن برای اسرای عراقی تفریحات و سرگرمیها و انواع ورزش تدارك دیده شود و حتی آنها را به مسافرتهای شهری و خارج از شهر میبردند.»
خلاصه اینكه اسیران عراقی ـ به رغم ادعای رژیم عراق ـ هیچگونه آزار و شكنجهای نمیشدند و در بعضی از مواقع نیز كه نظم اردوگاه به دست خود آنها به هم میخورد، مثل حادثه گرگان ـ كه اسیران عراقی شورش كردند و میخواستند از اردوگاه خارج شوند ـ سعی میشد كه از راههای غیر خشونتآمیز آنها را آرام كنند و گاهی هم ممكن بود افراد بر هم زننده نظم آسایشگاههای اسیران تنبیه و یا ارشاد شوند. ولی در كل رفتار ایرانیان با اسیران عراقی كاملاً مطابق با مقررات حقوق بشردوستانه كنوانسیون ژنو بوده است.
علاوه بر آن، جمهوری اسلامی بنا بر رویكرد دینی برگرفته از مبانی اسلام و نیز با تأسی به پیامبر اسلام(ص) و ائمه هدی(ع)، زمینههای ملاقات خانوادههای اسیران عراقی با اسیران را در فضایی كه به این منظور تهیه شده بود، فراهم میكرد. این امر بارها و به طور مكرر به منصه ظهور رسید. البته مواردی هم بود كه رژیم بعث عراق با این گونه ملاقاتها مخالفت كرده و از سفر برخی خانوادهها به ایران ممانعت میكرد.