عملیات نصر ۸
در تداوم سلسله عملیاتی كه در جبهه شمال غرب انجام شد، ضرورت اجرای عملیات به منظور فراهم‌سازی عملیات بزرگ و گسترده در این جبهه بیش از پیش احساس می‌شد. به همین دلیل با وجود دشواری‌های موجود، عملیات نصر 8 را سپاه پاسداران طراحی كرد.
تصرف ارتفاع گرده‌رش و در نتیجه تسلط بر بخشی از رودخانه قلعه چولان و تسهیل عبور نیروها.
منطقه عملیاتی در شمال سلیمانیه قرار داشت و ارتفاعات بلند گرده‌رش، گوجار، قمیش، دولبشك، الاغلو، ویولان، گرده شیلان و نیز دشت هرمدان و تپه‌های چنكاوی آن را احاطه كرده بودند. در این میان، ارتفاع گرده‌رش از اهمیت بیشتری نسبت به سایر ارتفاعات برخوردار است؛ چرا كه برای ورود به منطقه غرب رودخانه قلعه چولان و انجام عملیات‌های بعدی می‌بایست این ارتفاع تصرف می‌شد.
از جمله ویژگی‌های این منطقه می‌توان از كوهستانی بودن، محدودیت عقبه، نبود جاده - به طور خاص در مورد ارتفاع گرده‌رش - و سرما نام برد.
مسئولیت منطقه عملیاتی بر عهده سپاه یكم ارتش عراق بود كه با لشكر 44 پیاده از این منطقه - به ویژه ارتفاع گرده‌رش - دفاع می‌كرد. تعدادی گردان خفیفه و گروه‌هایی از نیروهای جاش (كردهای محلی) نیز در مناطقی همچون ارتفاع گوجار، ویسی و الاغلو استقرار داشته و تحت امر این لشكر از مناطق مذكور حفاظت می‌كردند. تنها نیروی احتیاط لشكر 44 در زمان آغاز عملیات گردان كماندویی آن بود و حتی سپاه یكم نیز كه پدافند منطقه دربندیخان - شاخ مامند را با چهار لشكر بر عهده داشت، فقط توانست تیپ 77 پیاده و یك گردان كماندویی را برای پاتك به منطقه اعزام كند. در مجموع، یگان‌هایی كه تحت امر لشكر 44 قبل و حین عملیات در منطقه حضور یافتند، به قرار ذیل می‌باشد:
- تیپ‌های 39، 74، 77، 83 و 603 پیاده؛
- گردان كماندویی تابع سپاه یكم و گردان كماندویی تابع لشكر 44 پیاده؛
- گردان (-) تانك ابن حارث تابع لشكر 27 پیاده؛
- گردان‌های 53 و 669 توپخانه.
سازمان رزم عملیات براساس استعدادی برابر با 11 گردان پیاده به شكل زیر بود:
قرارگاه نجف اشرف، شامل: لشكر (-) 11 امیرالمومنین(ع)، لشكر (-) 21 امام رضا(ع)، لشكر (-) 57 ابوالفضل(ع)، لشكر (-) 155 ویژه شهدا، تیپ مستقل 12 قائم(عج).
همچنین، لشكرهای 7 ولی‌عصر(عج)، 52 قدس و تیپ‌های مستقل 35 امام حسن(ع) و مسلم بن عقیل به عنوان احتیاط قرارگاه در نظر گرفته شدند.
مانور عملیات برای تصرف ارتفاع گرده‌رش به شرح زیر طراحی شد:
- تصرف نیمة جنوبی ارتفاع 1418 (قله دوم) به دست نیروهای لشكر 21.
- تصرف نیمه غربی ارتفاع (1426 (قله اول) به دست نیروهای لشكر 11.
- تصرف نیمه شمالی ارتفاع 1418 و نیز ارتفاع 1391 (قله سوم) به دست نیروهای لشكر 57.
- تصرف نیمه شرقی ارتفاع 1426 (قله اول) به دست نیروهای تیپ 12.
- تصرف ارتفاعات 1317 و 1348 (قله چهارم) به دست نیروهای لشكر 155 ویژه.
همچنین، در صورت فراهم شدن شرایط مساعد، یگان‌های احتیاط برای تصرف ارتفاع ویولان و دشت هرمدان وارد عمل می‌شدند.
در ضمن، نیروهای اتحادیه میهنی كردستان عراق می‌بایست روی ارتفاع ویولان و شمال آن وارد عمل می‌شدند تا ضمن تجزیه توان دشمن، راه ورودی قرارگاه رمضان به داخل خاك عراق بیشتر تأمین می‌شد.
شرح عملیات
نیروها با حركت از محورهای مختلف پس از 5 الی 8 ساعت راه‌پیمایی، در نزدیكی مواضع دشمن استقرار یافته و به انتظار فرمان آغاز عملیات نشستند. سرانجام عملیات در ساعت 01:16 بامداد 29/8/1366 با رمز مبارك "یا محمدبن عبدالله، ادركنی" آغاز شد و یگان‌های عملیاتی به طور هماهنگ و هم‌زمان به مواضع دشمن یورش بردند و پس از یك ساعت موفق شدند قلل 1424، 1426 (قله اول)، 1418 (قله دوم) و 1391 (قله سوم) و قرارگاه تاكتیكی تیپ 39 را تصرف كنند.
از ساعت 5 صبح، دشمن با به كارگیری عناصر باقی‌مانده از تیپ 39 پاتك كرده و توانست یكی از یگان‌های خودی را حدود 300 متر عقب براند.
با روشن شدن آسمان، پاتك دوم عراق نیز شروع شد كه با مقاومت قوای خودی سركوب گردید. پس از آن، هیچ تحرك موثر و مهمی از دشمن در طول روز اول مشاهده نشد.
در شب دوم، نیروهای خودی بار دیگر وارد عمل شده و سه قله دیگر گرده‌رش را تصرف كرده و در نهایت موفق شدند به طور كامل این ارتفاع را در اختیار بگیرند.
دشمن كه ارتفاع گرده‌رش را از دست داده بود، از روز سوم عملیات پاتك‌های خود را به منظور بازپس‌گیری این ارتفاع آغاز كرد كه هریك از آنها با مقاومت طرف مقابل خنثی شد.
از تاریخ 2/9/66 نیروهای اتحادیه میهنی كردستان عراق روی ارتفاع ویولان وارد عمل شدند. این اقدام موجب شد دشمن توجه خود را به آن محور معطوف كند و پس از دو روز درگیری آنها را به عقب براند.
- تصرف ارتفاع گرده‌رش.
- كشته و زخمی شدن حدود 300 تن از نیروهای دشمن و به اسارت درآمدن 200 تن از آنها.
