۱۴۰۱/۱۲/۱۲

عملیات بیت‌المقدس ۷

پس از عملیات بیت‌المقدس 6، جنگ وارد مرحله دیگری شد. عراق كه به نحو بی‌سابقه‌ای تقویت شده بود، سعی كرد با استفاده از امكانات وسیع نظامی و نیز به كارگیری تجارب گذشته، صحنه جنگ را به نفع خود تغییر دهد و در حالی كه اغلب یگان‌های رزمی ایران در جبهه شمالی مستقر بودند، ارتش عراق در تاریخ 28/1/68 با هجوم به منطقه فاو - كه با استفاده از سلاح‌های شیمیایی همراه بود - توانست این منطقه را بازپس گیرد. دومین هجوم عراق، در تاریخ 4/3/67 بود كه طی آن منطقه شلمچه از تصرف قوای ایران خارج شد. چند روز بعد و در حالی كه ارتش عراق آماده می‌شد تا به جزایر مجنون حمله كند، عملیات بیت‌المقدس 7 طراحی و سپس اجرا شد.

اهداف عملیات

هدف اصلی، انهدام قوای دشمن در منطقه شلمچه بود كه در چنین صورتی ممكن بود علاوه بر تصرف مجدد این منطقه، از حمله عراق به جزایر مجنون نیز جلوگیری شود.

موقعیت منطقه

منطقه مورد نظر برای عملیات، در منطقه عمومی شلمچه و در حد فاصل پاسگاه بوبیان تا جاده شلمچه (منطقه عملیاتی كربلا 5) قرار داشت.

استعداد دشمن

منطقه عملیاتی كه در حوزه استحفاظی سپاه سوم عراق قرار داشت، به وسیله لشكرهای پیاده 8، 11 و 19 پدافند می‌شد. حدفاصل جاده شلمچه تا بوارین به لشكر 11، از جاده شلمچه تا پاسگاه بوبیان به لشكر 19 و از بوبیان تا زید به لشكر 8 واگذار شده بود. در مجموع، یگان‌هایی كه قبل و به هنگام عملیات در منطقه حضور یافتند به قرار زیر می‌باشند:

- لشكر 8 پیاده با تیپ‌های 1 و 27 مكانیزه و 418 و 29 پیاده؛

- لشكر 11 پیاده با تیپ‌های 45، 44، 29 و 23 پیاده؛

- لشكر 19 پیاده با تیپ‌های 28، 421، 429 و 422 پیاده و دو گردان كماندویی؛

- لشكر 6 زرهی با تیپ‌های 25 و 26 مكانیزه؛

- لشكر 1 مكانیزه با تیپ‌های 1 مكانیزه و 34 زرهی؛

- لشكر 3 زرهی با تیپ‌های 6 و 12 زرهی، 8 مكانیزه و 113 پیاده؛

- لشكر 5 مكانیزه با تیپ‌های 15 و 20 مكانیزه و 26 زرهی؛

- لشكر 1 كماندویی گارد ریاست جمهوری با تیپ‌های 3 و 4؛

- لشكر 2 پیاده گارد ریاست جمهوری با تیپ‌های 5، 6 و 7؛

- لشكر 3 زرهی گارد ریاست جمهوری با تیپ 12 كماندویی؛

- تیپ‌های 60 زرهی، 704 پیاده و 116 پیاده با تابعیت نامعلوم؛

- 30 گردان توپخانه سپاه سوم.

سازمان رزم خودی

سازمان رزم عملیات با فرماندهی قرارگاه كربلا به شكل زیر تنظیم شد:

لشكر 7 ولی عصر(عج) به استعداد دو گردان پیاده؛

لشكر 8 نجف اشرف به استعداد سه گردان پیاده و یك گردان زرهی؛

لشكر 14 امام حسین(ع) به استعداد پنج گردان پیاده و یك گردان زرهی؛

لشكر 19 فجر به استعداد شش گردان پیاده؛

لشكر 25 كربلا به استعدادهفت گردان پیاده و یك گردان زرهی؛

لشكر 27 محمدرسول‌الله(ص) به استعداد پنج گردان پیاده و یك گردان زرهی؛

لشكر 33 المهدی(عج) به استعداد شش گردان پیاده و یك گردان زرهی؛

لشكر 41 ثارالله به استعدادهشت گردان پیاده؛

لشكر 52 قدس به استعدادسه گردان پیاده؛

تیپ مستقل 18 الغدیر به استعداد دو گردان پیاده و یك گردان زرهی؛

تیپ مستقل 20 زرهی رمضان به استعداد

تیپ مستقل 38 زرهی ذوالفقار به استعداد

تیپ مستقل 72 زرهی محرم به استعداد

17 گردان توپخانه از سپاه و چهار گردان توپخانه از ارتش.

شرح عملیات

از ساعت 22:20 مورخ 22/3/1367، عملیات با رمز مقدس "یا اباعبدالله(ص)" در حد فاصل پاسگاه بوبیان تا كانال مقداد (جنوب نوك كانال ماهی) آغاز شد. در همان ساعات اولیه خطوط پدافندی دشمن شكسته شده و یگان‌های دشمن در خط مقدم پس از مقاومت اندك و با توجه به سرعت و فشارهای نیروهای خودی مجبور شدند مواضع خود را ترك كرده و عقب‌نشینی كنند. سپس، نیروها با پشت سرگذاشتن دژ مرزی، حركت خود را به سوی منطقه پنج ضلعی و پاسگاه بوبیان و غرب كانال پرورش ماهی ادامه دادند.

دشمن ضمن عقب‌نشینی تدریجی، سعی می‌كرد با ایجاد موانع، پیش‌روی نیروهای عمل‌كننده را به تأخیر بیاندازد، تا این كه نیروهای احتیاط و زرهی وارد منطقه عملیاتی شده و پاتك خود را آغاز كنند. ساعت 6:40 بامداد، دشمن كه خود را بازیافته و نیروهایش را سازمان داده بود، با به كارگیری نیروهای احتیاط زرهی اولین پاتك خود را در محور غرب كانال پرورش ماهی آغاز كرد و توانست منطقه كله گاوی را بازپس گیرد. متقابلاً، نیروهای خودی وارد عمل شده و موفق شدند این منطقه را مجدداً تصرف كنند. پس از آن، تعداد دیگری از یگان‌های زرهی و مكانیزه دشمن وارد منطقه شدند و در حالی كه نیروهای ایران موفق شده بودند ضمن تصرف محور بوبیان، در محور كانال از روی پل اول به سمت غرب كانال پرورش ماهی تا نوك كانال؛ و نیز در محور پنج ضلعی، منطقه پنج ضلعی را تحت اختیار خود قرار دهند، دومین پاتك دشمن حدود ساعت 12 (ظهر روز اول) آغاز شد. نیروهای عراقی تا حدود ساعت 17 توانستند منطقه تحت تصرف نیروهای خودی را بازپس گرفته و آنها را تا مواضع قبلی خود (كانال شهید ادب) عقب برانند. در حالی كه تعدادی از نیروهای خودی عقب‌نشینی كرده و در جریان آن توانسته بودند تلفات عمده‌ای بر دشمن وارد آوردند، تعدادی دیگر همچنان در منطقه شمالی كانال شهید ادب (مثلثی مقابل پاسگاه بوبیان) حضور داشتند.

ظهر روز دوم، حركت دشمن جهت تصرف این منطقه آغاز شد، ولی با مقاومت شدید طرف مقابل متوقف شد. نیروهای خودی به منظور وارد آوردن تلفات بیش‌تر به دشمن و نیز جلوگیری از پیش‌روی او در منطقه مثلثی - كه از نقاط مهم پدافندی دشمن بود - به ایجاد چندین بریدگی در سیل‌بندها اقدام نمودند كه در پی آن، منطقه مثلثی را آب فرا گرفت و دشمن را با مشكلات زیادی مواجه كرد. با این حال، به دلیل اهمیت این منطقه، دشمن با وارد كردن یگان‌های بیش‌تری به منطقه، فشار زیادی را متوجه نیروهای ایران كرده و در نهایت موفق شد آنها را به عقب براند.

نتایج عملیات