منطقه عملیاتی كربلای۴
منطقه عملیاتی کربلای4 دارای ارزش و ویژگی‌های مهم سیاسی و نظامی است و می‌توان آن را مهم‌ترین منطقه عملیاتی در جبهه جنوب دانست. مركز این منطقه، نخلستان‌های اطراف اروندرود حد‌فاصل جزیره بلجانیه تا برصه است كه عرض آن چهار تا پنج كیلومتر و طول آن پانزده كیلومتر می‌باشد. زمین منطقه عملیاتی نیز دارای نهرها و كانال‌های كشاورزی است كه برای پدافند موقعیت مناسبی دارد و جناحین منطقه نیز از شامل به آب‌گرفتگی شلمچه و كانال پرورش ماهی و از جنوب به خور زبیر و زمین‌های باتلاقی اطراف آن منتهی می‌شود و دشمن در آن قدرت پاتك ندارد.
پس از ده ماه بسیج امكانات و مقدورات كشور و استفاده از تبلیغات گسترده و وسیع مبنی بر تعیین سرنوشت جنگ در شرایطی كه منابع صنعتی و اقتصادی و مراكز آب و برق كشور هدف بمباران شدید و گسرتده دشمن قرار داشت، اجرای عملیات كربلای٤ با چهار قرارگاه به نام‌های نجف، قدس، كربلا و نوح در دستور کار قرار گرفت و چهار منطقه شلمچه، ابوالخصیب، مقابل ام‌الرصاص و جزیره مینو به این دلیل كه به لحاظ مانور، آتش، عقبه و پشتیبانی به هم وابسته بودند برای تصرف شهر بصره و تهدید جاده صفوان-بصره انتخاب شد.
بر این اساس قرارگاه نجف از شمال پنج‌ضلعی شلمچه تا جزایر بوارین و ام‌الطویله با هدف پیش‌روی در محور شلمچه، قرارگاه قدس با عبور از منطقه ام‌الرصاص- بوارین با هدف پیش‌روی در محور پتروشیمی و ابوالخصیب، قرارگاه كربلا از مقابل جزیره ام‌الرصاص با هدف تأمین كل منطقه و پیش‌روی تا جاده دوم و سوم و قرارگاه نوح با هدف تأمین جناح چپ و پیش‌روی در مقابل جزیره مینو، اجرای عملیات را در شش مرحله بر عهده گرفتند.
عملیات می‌بایست در ساعت 22:30 تاریخ 1365/10/3 آغاز می‌شد. به همین علت غواص‌ها ساعاتی قبل از شروع عملیات به درون آب رفته و به سمت خط دشمن حركت كردند. در این میان نیروهای دشمن كه كاملاً آماده و هوشیار بودند ضمن پرتاب منور، با تیربار و خمپاره به طرف نیروهای خودی شلیك كردند. در مجموع عملیات خارج از كنترل و هدایت فرماندهی قرارگرفته بود و قبل از هر دستوری، یگان‌ها با توجه به هوشیاری و عكس‌العمل دشمن به محض رسیدن به ساحل، درگیری را آغاز كردند. با این حال رمز عملیات «یا محمد رسول الله (ص)» حدود ساعت 22:45اعلام شد و نیروهای عمل كننده فقط توانستند در جزایر سهیل، قطعه، ام‌الرصاص، ام‌البابی و بلجانیه نفوذ كنند و در برخی مناطق نیز به صورت موضعی رخنه نمایند. در مقابل نیروهای دشمن با پرتاب پی‌در‌پی منور و اجرای چند مورد بمباران كنار نهر‌عرایض (عقبه برخی از یگان‌ها) و همچنین اجرای آتش مؤثر روی رودخانه اروند، عملاً سازمان غواص‌ها و نیز نیروهای موج دوم و سوم را به هم زد. به طوری كه گاهی نیروهای یگان‌های مجاور پراكنده شده و اغلب می‌توانستند روی هدف عمل نمایند. یكی از مناطق حساس عملیات، نوك جزیره ام‌الرصاص بود كه به‌رغم تلاش بسیاری كه برای تصرف آن انجام شد، به علت هوشیاری دشمن امكان ادامه درگیری از میان رفت. دشمن با شلیك پرحجم تیربار روی آب، از عبور نیروها از تلاقی اروند و کارون جلوگیری كرد چرا كه به خاطر حساسیتی كه دشمن نسبت به ام‌الرصاص داشت، در پدافند آن از 9رده مانع طبیعی و مصنوعی بهره می‌برد، به طوری كه هرگاه از هر خط عقب رانده می‌شد، در خط بعدی كه نسبت به خط قبلی اشراف و تسلط داشت، مقاومت می‌كرد. دشمن علاوه بر استفاده از اطلاعاتی كه توسط آمریكا برای جربان حادثه ایران گیت (ماجرای مک فارلین) در اختیارش گذاشته شده بود، از هوشیاری كامل برخوردار بود. لذا با استفاده از تاكتیك‌های ضد غواص و شناور، مانع از انجام عملیات شد. لذا با توجه به هوشیاری دشمن به منظور حفظ قوا و طراحی دوباره عملیات آتی، از ادامه نبرد اجتناب شد و بلافاصله عملیات کربلای5 طرح‌ریزی و اجرا شد.
اکنون ساختمان‌ها و شناورهای به جای مانده در کوی آریا در حاشیه اروندرود که محور نیروهای عمل کننده لشکر 32 انصار الحسین (ع) استان همدان و لشکر 33 المهدی (عج) استان فارس در این عملیات بوده است، به یادمانی برای میثاق با شهدای عملیات کربلای 4 تبدیل شده است.
این مطلب برگرفته از کتاب اطلس جغرافیای حماسی 1 با عنوان «خوزستان در جنگ» است.
